ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ

                                                                    ಶ್ರೀ                    

                             ಲಂಕಾ ಕೃಷ್ಣಮುರ್ತಿ ಸ್ಮಾರಕ  

                       ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಪವಿತ್ರ ದ್ವನಿಗಳು – ಸರಣಿ ಒಂದು

                           ದಿನಕ್ಕೊಂದು ಶ್ಲೋಕ : ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ

           ಶ್ರೀ ಲಂಕಾ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಸ್ಮಾರಕದ, ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಚನ ಧ್ಯೇಯೋದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಚಾರವೂ ಒಂದಾಗಿದೆ.

         ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಪಾತ್ರದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಿದ್ದ,   ಶ್ರೀ ಲಂಕಾ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿಯವರು, ಉಚಿತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕಲಿಸುವ ಶಾಲೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಹಾನ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮರಂಪರೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು, ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಹಾಗೂ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕಲಿಕೆ, ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆಂದು ನಂಬಿದ್ದರು.

         ಆಳವಾದ ಧ್ಯಾನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಾಚೀನ ಋಷಿಮುನಿಗಳ ಶೋಧನೆಯಿಂದ, ಪರಮಾತ್ಮನ ಮುಖಾಮಠರ ಹುಟ್ಟಿದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಿಂದೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಆವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಇವೆರಡೂ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಪೂರಕವಾಗಿವೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇವೆರಡರ ಮೂಲವೂ ಒಂದೇ ಆಗಿದೆ.  ಆ ಮೂಲ ಪರಮಾತ್ಮನೇ ಆಗಿದ್ದಾನೆ.

         ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ವಿಷಯ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯುಳ್ಳ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಅವಲೋಕನವುಳ್ಳ, ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳುಳ್ಳ ಜ್ಞಾನದ ಸೆಲೆಯಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ವಿಶಾಲ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.       

        ಸತ್ಯಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯು ಮೂಲಪ್ರಕೃತಿಯ ಕಂಪನಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದುದೆಂದು, ಪ್ರಾಚೀನ ಋಷಿಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣಕಾರರು ಧೃಢೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶ್ವದ ಎದೆಬಡಿತವೇ ಈ ಕಂಪನಗಳು. ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ನಾಡಿಬಡಿತದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಿಂದ ಸಂಸ್ಕತ ಭಾಷೆಯ ಅಕ್ಷರಗಳು ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆಯೆಂದು ಅವರ ಧೃಢ ನಿಶ್ಚಯ. ಸ್ವಯಂಭೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮನಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ‘ಒಂಕಾರ’ವು ಪ್ರಥಮ ಶಬ್ದವು. ಆ, ಉ ,ಮತ್ತು ಮ ಕಾರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವ ಓಂಕಾರದಿಂದ ಮಿಕ್ಕಲ್ಲಾ ಧ್ವನಿಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದವು. ಅಜಾತವಾದ ಬಲಿಷ್ಠನಾದ ಬ್ರಹ್ಮದೇವನು, ಓಂಕಾರದಿಂದ ಹ್ರಸ್ವ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘ ಸ್ವರಗಳಿಂದ ಅಳಿಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವರಗಳು, ಅಕ್ಷರಗಳು, ಊಷ್ಮಗಳು, ಅರ್ಧ ಸ್ವರಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಂಜನಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ ಇವುಗಳ ಸಮುಹವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನೆಂದು ಶ್ರೀಮದ್ ಭಾಗವತದಲ್ಲಿ(೧೨. ೬. ೪೩) ಹೇಳಿದೆ. “ಮಹಾಸ್ಫೋಟ” ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ “ಧ್ವನಿ” ಮತ್ತು “ಅರ್ಥ” ಎಂಬುದು  ಮೂಲತತ್ವದ ಎರಡು ಮಜಲುಗಳಾಗಿವೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿಗಳು ಅಪರಿಮತ ಸಂಚಿತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

           ಇಂದ್ರಿಯಗಳು, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿ ಎಂಬ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ವಿವಿಧ ಸ್ತರಗಳ ಮೇಲೆ, ಮಾತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವಾಗ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಪವಿತ್ರ ಧ್ವನಿಗಳು ಗಣನೀಯ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಆ ಧ್ವನಿಗಳು ಈ ಸ್ತರಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಡು ಹೋಗಿ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನೋದಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.

          ಸೈಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸನ (ತರಂಗಗಳ ಅಧ್ಯಯನ) ಜನಕನಾದ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಜೆನ್ನಿ (1904- 1972) ಎಂಬ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿಜ್ಞಾನಿ ನಡೆಸಿದ ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ, ಈ ಪವಿತ್ರ ಧ್ವನಿಗಳು, ಬೆನ್ನು ಹುರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಏಳು ಚಕ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸುಷುಮ್ನಾ, ಈಡಾ, ಪಿಂಗಳ ಎಂಬ ಮುರು ಪ್ರಾಣ ನಾಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡರು.

          ಅಮೆರಿಕಾದ ಐಯೋವಾ ಎಂಬಲ್ಲಿರುವ ಮಹರ್ಷಿ ಯೂನಿವೆರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ, ವೇದ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಅರ್ಥ ತಿಳಿಯದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ, ಆಳವಾದ ಧ್ಯಾನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಕೆಲವು ಶಾರೀರಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳಂತಹುದೇ  ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ತಿಳಿಯುವುದೇನೆಂದರೆ, ಧ್ಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊಂದುವ ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಸಮತೋಲನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು, ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ ಮುಂತಾದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ವೇದಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಓದಿ “ಪಾರಾಯಣ ” ಮಾಡಿದಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಅದೇ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಭಾಷೆಗೆ ತಾರ್ಜುಮೆ ಮಾಡಿ ಆ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ “ಪಾರಾಯಣ” ಮಾಡಿದಾಗ, ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಇದರಿಂದ ನಮಗೆ ತಿಳಿದುಬರುವುದೇನೆಂದರೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಪಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಜಪದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಪವಿತ್ರ ಧ್ವನಿಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಆಳವಾದ ಧ್ಯಾನ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ನಮ್ಮ ಪುರಾತನ ಋಷಿಗಳು ಹಲವಾರು ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಸತ್ಯವನ್ನೂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವರೆಂಬುದು ಸರ್ವವಿದಿತ ಸಂಗತಿ.

                                   ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ

         107 ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಾವಿರ ನಾಮಗಳನ್ನು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹೆಸರಿನ ಜತೆಗೆ ಅದರ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದಗಳ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅನುಭೂತಿಯನ್ನು, ನೀವು ಸಹ ಗಳಿಸಲು ಅನುವಾಗುವಂತೆಯೂ ಹಾಗೂ ನಿಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿಯೂ ” ದಿನಕ್ಕೊಂದು  ಶ್ಲೋಕ ”  ಎಂಬ ಮಾಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮವನ್ನು ನಾವು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

        ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಾಮವನ್ನು ನೀವು ಓದುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಪುನರುಚ್ಛರಿಸಬೇಕು. ಹಾಗೆ ಮಾಡುವಾಗ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದಗಳ ಕಂಪನವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

         ಎಲ್ಲ ಶ್ಲೋಕಗಳ ಧ್ವನಿಸುರಳಿ ಮುದ್ರಿಕೆಯನ್ನು

LANKA KRISHNA MURTI FOUNDATION                                                     

(https://www.facebook.com/lankakrishnamurtifoundation/)              

Website (https://www.krishnamurtifoundation.com/lanka/)

LKM FOUNDATION-YOUTUBE

(https://www.youtube.com/channel/UCptmyD6GditXlBWnaRNI11A)

ಎಂಬ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.

       ಕೆಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಾಮವನ್ನು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮಂತ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು.

      ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಾಮವನ್ನೂ ಮಂತ್ರದಂತೆ ಪುನರುಚ್ಛರಿಸಿ, ಆ ಶಬ್ದದ ಕಂಪನಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಆಯಾ ಮಂತ್ರದ ಶಕ್ತಿಯು ನಿಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉನ್ನತಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಮುಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಆತ್ಮ ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಂದಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

       ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಸಾವಿರನಾಮಗಳ ಸಾರಾಂಶವು, ಪರಾಶರ ಭಟ್ಟಾರ್ಯರು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ “ಭಗವದ್ಗುಣದರ್ಪಣ” ಎಂಬ ವಿದ್ಯಾಸಂಪನ್ನ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾದ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಭಾಷ್ಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ. ಪರಾಶರಭಟ್ಟಾರ್ಯರು, ಶ್ರೀ ರಾಮಾನುಜರ ಸಮಕಾಲೀನರಾಗಿದ್ದವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಯೋಗ್ಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುಂಚೂಣಿಗೆ ತಂದವರು.  

            ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳು ಯಾವ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಗೋಚರಕ್ಕೆ ಬಂತೆಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಲು ಮುಖ್ಯ.ಮಹಾಭಾರತದ ಯುದ್ಧವು ಮುಗಿದ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ, ಕೌರವ ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರ ಎರಡೂ ಸೈನ್ಯಗಳ ಅಪಾರ ನಷ್ಟದಿಂದ ನೋಡ ಯುಧಿಷ್ಠರನು, ತಮ್ಮಂದಿರೊಡಗೂಡಿ  ಪಿತಾಮಹ ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಕಂಡು ಹಲವಾರು ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವನ ಹಿತೋಪದೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮುಂದಾದನು.

            ಭೀಷ್ಮನು, ಮಾನವನ ನಡುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ವರ್ತಶಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.ನೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಹನವಾದ ಧರ್ಮಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಷ ದವಾಗಿ ಧರ್ಮರಾಯನಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಿದನು. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಯುಧಿಷ್ಠರನು ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ:

       ” ನಿನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಯಾವುದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮತ್ತು ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಧರ್ಮವಾಗಿದೆ? ಯಾವ ದೇವತೆಯ ಜಪಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹುಳು ಮಾನವನು ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣವೆಮಬ ಸಂಸಾರ ಶೃಂಖಲೆಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ?. ದಯವಿಟ್ಟು ತಿಳಿಸು“

            ಮೇಲಿನ ಎರಡು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೂ ಭೀಷ್ಮ ಕೊಟ್ಟ ಉತ್ತರ ಹೀಗಿದೆ:

” ಸಕಲ ಭೂತಗಳೊಡೆಯನೂ, ದೇವಾಧಿದೇವನೂ, ಅನಂತನೂ, ಪುರುಶೋತ್ತಮನೂ ಆದ ಆತನನ್ನು  ಸಹಸ್ರನಾಮ ಸ್ತೋತ್ರಗಳಿಂದ, ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ನಮಸ್ಕರಿಸುವುದರಿಂದ, ಅವಿರತವಾಗಿ ಆತನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ, ಆತನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುವುದರಿಂದ ಎಲ್ಲ ವಿಧದ ಕ್ಲೀಶೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ನನ್ನ ಅಭಿಮತದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಗಳ ಪೈಕಿ ಇಡೀ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮತ್ತು ಅಗ್ರಗಣ್ಯವಾದ ಧರ್ಮವಾಗಿದೆ.

           ಭೀಷ್ಮನು ಯುಧಿಷ್ಠರನಿಗೆ ನಿರೂಪಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರದಂತೆಯೇ ಸಹಸ್ರನಾಮ ಸ್ತೋತ್ರವು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂತು..ಇದು “ಮಹಾಮಂತ್ರವೂ” ಹೌದು. ಯಾವುದೇ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಿ ಜಪಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

 ೧.ಮಂತ್ರವು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವಾದ ಋಷಿಯ ಹೆಸರು.

೨. ಮಂತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಲಾದ ಛಂದಸ್ಸಿನ ಹೆಸರು.

೩.ಮಂತ್ರದ ಅಧಿದೇವತೆಯ ಹೆಸರು.

      ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ವೇದವ್ಯಾಸರು ಋಷಿ;

ಅನುಷ್ಟುಪ್ ಎಂಬುದು ಛಂದಸ್ಸು; ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಇದರ ಅಧಿದೇವತೆ.

      ಸಹಸ್ರನಾಮ ಸ್ತೋತ್ರವು ಅನುಷ್ಟುಪ್ ಛಂದಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ೧೦೭ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶ್ಲೋಕವೂ ಎಂಟು ಅಕ್ಷರಗಳುಳ್ಳ ನಾಲ್ಕು ಪಾದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಶ್ಲೋಕಗಳ ಪಠಣನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪಾದದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ವಿರಾಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

 ವಿಶ್ವಂ ವಿಷ್ಣುರ್ವಷಟ್ಕಾರೋ –

 ಭೂತಭವ್ಯಭವತ್ಪ್ರಭುಃ –

ಭೂತಕೃದ್ –ಭೂತಭೃದ್ – ಭಾವೋ–

ಭೂತಾತ್ಮಾ ಭೂತಭಾವನಃ

      ಪ್ರಸ್ತುತ “ ದಿನಕ್ಕೊಂದು ಶ್ಲೋಕ “ ಎಂಬ ಈ ಮಾಲಿಕೆಯು ಆ ಭಗವಂತನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ.

ಯೋ ಮಾಂ ನಾಮಸಹಸ್ರೇಣ ಸ್ತೋತುಮಿಚ್ಛತಿ ಪಾಂಡವ ।

ಸೋಹಽಮೇಕೇನ ಶ್ಲೋಕೇನ ಸ್ತುತ ಏವ ನ ಸಂಶಯಃ

“ಯಾರು ನನ್ನ ಸಹಸ್ರನಾಮವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನನ್ನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲು ಇಚ್ಛೆಪಡುವರೋ, ಅವರು ಒಂದೇ ಒಂದು ಶ್ಲೋಕವನ್ನು  ಪಠಿಸಿ ನನ್ನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವೇ ಇಲ್ಲ.”

ದಿನಕ್ಕೊಂದು ಶ್ಲೋಕ…..

.  ದಿನಕ್ಕೊಂದು ಶ್ಲೋಕ

. ನಿಮ್ಮನ್ನ ಶೋಕದಿಂದ ದೂರವಿರುಸತ್ತದೆ !

. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿನ ನಾಮಗಳನ್ನು ಓದಿರಿ,

. ಆ ನಾಮಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿರಿ,

. ಆ ನಾಮಗಳನ್ನು ಕಂಠಪಾಠ ಮಾಡಿ.

. ಎಷ್ಟು ಸಲ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಸಲ ಅದನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿ;

. ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಪಡಿಸಿ.

. ನಿಮ್ಮ ಅಂತರಾಳದಲ್ಲಿ ಕಂಪನವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವಂತೆ ಪಠಿಸಿ.

. ಆತನನ್ನು ಕೊಂಡಾಡಿ ಭಜಿಸಿ, ಆತನನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ,

. ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಸಾಸ್ಟಾಂಗ ನಮಸ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿ. ನಾಮಗಳನ್ನು   

  ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸಿ,

. ಶೀಘ್ರ ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಿ,

. ಈರೀತಿ ದೈವಿಕ ಕೃಪೆಯೆಂಬ ಫಲವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ;

. ನಿಮ್ಮ ಫಲಗಳನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಇದು ಸಹಕಾರಿ,

. ಇದು ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತ ಮತ್ತು ಆನಂದದಾಯಕ ಪಯಣ,

. ಶಾಶ್ವತವಾದ ಆನಂದದೆಡೆಗೆ.

 ಗ್ರಂಥಋಣ 

1. ಪರಾಶರ ಭಟ್ಟಾರ್ಯ : ಭಗವದ್ಗುಣ ದರ್ಪಣ (ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ)

2. ಶ್ರೀಮದ್ ಭಾಗವತಂ (12.6.43)

3. ರಾಜೀವ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರ : ಬೀಯಿಂಗ್ ಡಿಫರೆಂಟ್ (2011) P . 419. 

4. ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಜೆನ್ನಿ (1904-1972): ಫಾದರ್ ಆಫ್ ಸೈಮಾಟಿಕ್ಸ್, ದಿ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ವೇವ್ ಫಿನಾಮೆನಾ. 

5. ಪ್ರೊ. ಪಿ. ಕ್ರಿಷ್ಣಮಾಚಾರ್ ಮತ್ತು ಡಾ!! ಎಲ್. ಆದಿನಾರಾಯಣ : ಮೀನಿಂಗ್ಸ್ ಆಫ್ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮಾಸ್

 (ಸಂಸ್ಕೃತ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ)

A SLOKA A DAY

                                   SRI VISHNU SAHASRANAMAM

                                                       PURVAPITHIKA

1.ಶುಕ್ಲಾಮ್ಬರಧರಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಶಶಿವರ್ಣಂ ಚತುರ್ಭುಜಮ್ । ಪ್ರಸನ್ನವದನಂ ಧ್ಯಾಯೇತ್ ಸರ್ವವಿಘ್ನೋಪಶಾನ್ತಯೇ ॥

ಸರ್ವ ಸಂಕಷ್ಟಗಳಿಂದ ಪಾರಾಗಲು, ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳುಳ್ಳ, ಶ್ವೇತವಸ್ತ್ರಧಾರಿಯಾದ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನಂತೆ ಹೊಳೆಯುವ ಹಾಗೂ ನೋಡಲು ಪ್ರಸನ್ನವಾದ ಮುಖಾರವಿಂದವನ್ನುಳ್ಳ ಶ್ರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಮನದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತೇನೆ.

2. ಯಸ್ಯ ದ್ವಿರದವಕ್ತ್ರಾದ್ಯಾಃ ಪಾರಿಷದ್ಯಾಃ ಪರಃ ಶತಮ್ । ವಿಘ್ನಂ ನಿಘ್ನನ್ತಿ ಸತತಂ ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಂ ತಮಾಶ್ರಯೇ ॥

 ನಾನು ಎದುರಿಸುವ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ವಿಘ್ನಗಳನ್ನು ಸದಾ ನಿವಾರಿಸುವ ಗಜಮುಖನಾದ ತನ್ನ ಅಗಣಿತ ಗಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಇರುವ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾದ ವಿಶ್ವಕ್ಸೇನನಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಕೊರುತ್ತೇನೆ.

3. ನಾರಾಯಣಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ನರಂಚೈವ ನರೋತ್ತಮಮ್।ದೇವೀಂ ಸರಸ್ವತೀಂ ವ್ಯಾಸಂ ತತೋ ಜಯಮುದೀರಯೇತ್॥

ನರರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮರಾದ ಅರ್ಜುನ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣರಿಗೆ ವಂದನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾ ಮತ್ತು ದೇವಿ ಸರಸ್ವತಿ ಹಾಗೂ ಪರಮಪೂಜ್ಯ ಮುನಿಯಾದ ವ್ಯಾಸರಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಾವ್ಯವಾದ ಮಹಾಭಾರತವನ್ನು ಪಠಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತೇನೆ.

4.  ವ್ಯಾಸಂ ವಸಿಷ್ಠನಪ್ತಾರಂ ಶಕ್ತೇಃ ಪೌತ್ರಮಕಲ್ಮಷಮ್ । ಪರಾಶರಾತ್ಮಜಂ ವನ್ದೇ ಶುಕತಾತಂ ತಪೋನಿಧಿಮ್ ॥

ವಸಿಷ್ಠಮಹರ್ಷಿಯ ಮರಿಮಗನಾದ, ಶಕ್ತಿಯ ಮೊಮ್ಮಗನಾದ, ಪರಾಶರಮುನಿಯ ಮಗನಾದ ಹಾಗೂ ಶುಕಮುನಿಯ ತಂದೆಯಾದ, ತಪೋನಿಧಿಯಾದ, ಕಳಂಕರಹಿತನಾದ, ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸಮಹರ್ಷಿಗೆ ನಾನು ಶಿರಬಾಗಿ ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

5. ವ್ಯಾಸಾಯ ವಿಷ್ಣುರೂಪಾಯ ವ್ಯಾಸರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ । ನಮೋ ವೈ ಬ್ರಹ್ಮನಿಧಯೇ ವಾಸಿಷ್ಠಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ॥

ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅಂಶವಾದ ವ್ಯಾಸರಿಗೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಸರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸಿದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನನ್ನ ನಮನಗಳು. ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಸರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವ ಅಂಶವು ಒಂದೇ. ವೈದಿಕ ಜ್ಞಾನದ ಆಕರವಾಗಿರುವ ವ್ಯಾಸರು ಮಹರ್ಷಿವಸಿಷ್ಠನ ಕುಲೋದ್ಭವರು.

6. ಅವಿಕಾರಾಯ ಶುದ್ಧಾಯ ನಿತ್ಯಾಯ ಪರಮಾತ್ಮನೇ । ಸದೈಕರೂಪರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಸರ್ವಜಿಷ್ಣವೇ ॥

 ನಿತ್ಯನೂ, ಶುದ್ಧನೂ, ಪರಮಾತ್ಮನೂ, ಸದಾ ಏಕರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನೂ, ಸರ್ವವನ್ನೂ ಜಯಿಸಿರತಕ್ಕಂತಹವನು ಆದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನಾನು ಶಿರಬಾಗಿ ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

7. ಯಸ್ಯ ಸ್ಮರಣಮಾತ್ರೇಣ ಜನ್ಮಸಂಸಾರಬನ್ಧನಾತ್ ।ವಿಮುಚ್ಯತೇ ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ವಿಷ್ಣವೇ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣವೇ ॥ 6॥

ಸದಾ ಪ್ರಕಾಶಿಸುತ್ತಿರುವ ಪರಮಾತ್ಮನೇ, ಸ್ಮರಣ ಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ಸಂಸಾರದ, ಹುಟ್ಟು ಸಾವಿನ ಬಂಧದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವಂತಹ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನನ್ನ ಸಾಷ್ಟಾಂಗ ನಮನಗಳು.

8.  ನಮಃ ಸಮಸ್ತ ಭೂತಾನಾಮಾದಿಭೂತಾಯ ಭೂಭೃತೇ l ಅನೇಕ ರೂಪ ರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣವೇ

ಓಂ ನಮೋ ವಿಷ್ಣವೇ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣವೇ ।

ಸಮಸ್ತ ಭೂತಗಳಲ್ಲಿ ಈತನೇ ಆದಿಯು ಮತ್ತು ಅಗ್ರಗಣ್ಯನು. ಎಲ್ಲಾ ಭೂತಗಣಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವಾತನು. ಈತನ ಒಂದೇ ರೂಪವು ಹಲವಾರು ಪ್ರತಿಫಲನಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡತಕ್ಕಂತ ಕನ್ನಡಿಯು. ಹೀಗೆ ಸಮಸ್ತವನ್ನೂ ತನ್ನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನಾನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಸಮಸ್ತ ಜಗತ್ತಿನ ಮೂಲಕಾರಣನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನನ್ನ ಪ್ರಣಾಮಗಳು.

9.  ವೈಶಮ್ಪಾಯನ ಉವಾಚ 

ಶ್ರುತ್ವಾ ಧರ್ಮಾನಶೇಷೇಣ ಪಾವನಾನಿ ಚ ಸರ್ವಶಃ । ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಶಾನ್ತನವಂ ಪುನರೇವಾಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 7॥

ವೈಶಂಪಾಯನನು ಹೇಳಿದನು: ಉದಾತ್ತವಾದ ಪರಿಣಾಮವುಳ್ಳ ನಾನಾವಿಧದ ಧರ್ಮಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳನ್ನು ಭೀಷ್ಮನ ಉಪದೇಶದ ಮುಖಾಂತರ ಕೇಳಿದ ಮೇಲೆ ಯುಧಿಷ್ಠಿರನು ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ.

10.      ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ —

ಕಿಮೇಕಂದೈವತಂ ಲೋಕೇ ಕಿಂ ವಾಪ್ಯೇಕಂ ಪರಾಯಣಮ್।ಸ್ತುವನ್ತಃ ಕಂ ಕಮರ್ಚನ್ತಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯುರ್ಮಾನವಾಃಶುಭಮ್॥

ಯುಧಿಷ್ಠಿರನು ಹೇಳಿದನು: ಸಕಲ ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ದೇವತೆಯು ಪ್ರಧಾನವಾದ ದೇವರು? ಗುರಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಗುರಿಯನ್ನು ತಲುಪಬೇಕು? ಯಾವ ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಸ್ತುತಿಸುವುದರಿಂದ ಮಾನವರು ಶುಭವನ್ನೂ ಮತ್ತು ಮಂಗಳವನ್ನೂ ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ?

11.   ಕೋ ಧರ್ಮಃ ಸರ್ವಧರ್ಮಾಣಾಂ ಭವತಃ ಪರಮೋ ಮತಃ । ಕಿಂ ಜಪನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಜನ್ತುರ್ಜನ್ಮಸಂಸಾರಬನ್ಧನಾತ್ ॥

ನಿನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಯಾವ ಧರ್ಮವು ಶ್ರೇಷ್ಠ? ಯಾರ ಜಪವನ್ನು ಮಾಡುವುದರಿಂದ, ಮಾನವರು ಸಂಸಾರವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣ ಚಕ್ರದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ?

12.   ಭೀಷ್ಮ ಉವಾಚ —

ಜಗತ್ಪ್ರಭುಂ ದೇವದೇವಮನನ್ತಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮಮ್ । ಸ್ತುವನ್ ನಾಮಸಹಸ್ರೇಣ ಪುರುಷಃ ಸತತೋತ್ಥಿತಃ ॥ 10॥

 ಭೀಷ್ಮನು ಹೇಳಿದನು: ಏಕ ಚಿತ್ತದಿಂದ, ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಯಾರು ವಿಶ್ವದ ಪರಮಾತ್ಮನಾದ, ದೇವಾನುದೇವತೆಗಳ ಪ್ರಭುವಾದ ಮತ್ತು ಅನಂತನೂ, ಪುರುಷೋತ್ತಮನೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾರೂ ಅವರು ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

13. ತಮೇವ ಚಾರ್ಚಯನ್ನಿತ್ಯಂ  ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪುರುಷಮವ್ಯಯಮ್ ।ಧ್ಯಾಯನ್ ಸ್ತುವನ್ ನಮಸ್ಯಂಶ್ಚ ಯಜಮಾನಸ್ತಮೇವ ಚ ॥

ಆತನನ್ನು ಸಂಪೂ್ರ್ಣ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಪೂಜಿಸಬೇಕು. ಸನಾತನನಾದ ಆತನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸಿ, ಸ್ತುತಿಸಿ, ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಆತ ಜಗನ್ನಿಯಾಮಕ, ಜಗದ್ರಕ್ಷಕ.

14.  ಅನಾದಿನಿಧನಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಸರ್ವಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಮ್ । ಲೋಕಾಧ್ಯಕ್ಷಂ ಸ್ತುವನ್ನಿತ್ಯಂ ಸರ್ವದುಃಖಾತಿಗೋ ಭವೇತ್ ॥

ಆದಿ ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಶಾಶ್ವತನು ಈತ. ಈತನೇ ಸ್ರವವ್ಯಾಪಕನಾದ ವಿಷ್ಣು. ಈತ ಸರ್ವಲೋಕಗಳ ಮಹೇಶ್ವರ. ಲೋಕಾಧ್ಯಕ್ಷನು. ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಈತನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುದರಿಂದ ಸರ್ವದುಃಖಗಳನ್ನೂ ದಾಟಬಹುದು.

15. ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಸರ್ವಧರ್ಮಜ್ಞಂ ಲೋಕಾನಾಂ ಕೀರ್ತಿವರ್ಧನಮ್ ।ಲೋಕನಾಥಂ ಮಹದ್ಭೂತಂ ಸರ್ವಭೂತಭವೋದ್ಭವಮ್ ॥

ಈತನೇ ಪರಮಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಸರ್ವಧರ್ಮಗಳನ್ನು ತಿಳಿದವನು. ತಾನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಎಲ್ಲ ಲೋಕಗಳ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸುವವನು. ಈತನೇ ಲೋಕನಾಥ ಮತ್ತು ಸರ್ವಭೂತಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ. ಈತನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವುದರಿಂದ ಸರ್ವ ಸಂಕಷ್ಟಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.

16. ಏಷ ಮೇ ಸರ್ವಧರ್ಮಾಣಾಂ ಧರ್ಮೋಽಧಿಕತಮೋ ಮತಃ । ಯದ್ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷಂ ಸ್ತವೈರರ್ಚೇನ್ನರಃ ಸದಾ ॥

ಕಮಲದ ಕಣ್ಣುಗಳುಳ್ಳ ಈ ಪ್ರಭುವನ್ನು, ಸಂಪೂರ್ಣ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಿ, ಸದಾ ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿರುವುದೇ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದುದೆಂದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

17. ಪರಮಂ ಯೋ ಮಹತ್ತೇಜಃ ಪರಮಂ ಯೋ ಮಹತ್ತಪಃ । ಪರಮಂ ಯೋ ಮಹದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಂ ಯಃ ಪರಾಯಣಮ್ ॥

ಈತನೇ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಪರಮ ತೇಜಸ್ಸು. ಸಮಸ್ತ ಜಗತ್ತಿನ ಪರಮೊಚ್ಛ ನಿಯಂತ್ರಕ ಈತ. ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ಈತ. ಈತನೇ ಅಂತಿಮ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನ.

18. ಪವಿತ್ರಾಣಾಂ ಪವಿತ್ರಂ ಯೋ ಮಂಗಲಾನಾಂ ಚ ಮಂಗಲಮ್ ।ದೈವತಂ ದೈವತಾನಾಂ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಯೋಽವ್ಯಯಃ ಪಿತಾ ॥

ಈತನೇ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರನು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಧಿಕ ಮಂಗಳಕಾರಕನು. ಈತನೇ ದೇವತೆಗಳ ದೇವನು. ಈತನೇ ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳ ತಂದೆಯಾದ ಶಾಶ್ವತನಾದ ವಿಷ್ಣು.

19.  ಯತಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಭವನ್ತ್ಯಾದಿಯುಗಾಗಮೇ । ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚ ಪ್ರಲಯಂ ಯಾನ್ತಿ ಪುನರೇವ ಯುಗಕ್ಷಯೇ ॥

ಯುಗದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ, ಸೃಷ್ಟಿಕ್ರಯೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ವ ಭೂತಗಳೂ ಈತನಲ್ಲೇ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಯ ಅಂತ್ಯವಾದ ಪ್ರಳಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಕಲವೂ ಈತನಲ್ಲೇ ಲೀನವಾಗುತ್ತವೆ.

20.   ತಸ್ಯ ಲೋಕಪ್ರಧಾನಸ್ಯ ಜಗನ್ನಾಥಸ್ಯ ಭೂಪತೇ । ವಿಷ್ಣೋರ್ನಾಮಸಹಸ್ರಂ ಮೇ ಶೃಣು ಪಾಪಭಯಾಪಹಮ್ ॥

ಹೇ ಭೂಪತಿಯೇ, ಸಕಲ ‍ಅಸ್ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಒಡೆಯನಾದ, ಎಲ್ಲ ಲೋಕಗಳಿಗೆ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳನ್ನು ನನ್ನಿಂದ ಕೇಳಿ ತಿಳಿದುಕೋ. ಆ ನಾಮಗಳ ಬಲವು ಯಾವುದೇ ವಿಧವಾದ ಪಾಪ ಅಥವಾ ಭಯದಿಂದ ನಿನ್ನನ್ನು ಉದ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.

21.   ಯಾನಿ ನಾಮಾನಿ ಗೌಣಾನಿ ವಿಖ್ಯಾತಾನಿ ಮಹಾತ್ಮನಃ । ಋಷಿಭಿಃ ಪರಿಗೀತಾನಿ ತಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭೂತಯೇ ॥

ಜೀವನದ ಧ್ಯೇಯೋದ್ದೇಶಗಳ ಸಫಲತೆಗೆ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಋಷಿಮುನಿಗಳಿಂದ ಪುನಃ ಪುನಃ ಪಠಿಸಿ, ಸ್ತುತಿಸಲಾದ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮಹೋನ್ನತ ಗುಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳನ್ನು ನಾನು ನಿನಗೆ ಕೇಳಿಸುತ್ತೇನೆ.

22.  ಋಷಿರ್ನಾಮ್ನಾಂಸಹಸ್ರಸ್ಯ ವೇದವ್ಯಾಸೋ ಮಹಾಮುನಿಃ ॥ಛನ್ದೋಽನುಷ್ಟುಪ್ ತಥಾ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ದೇವಕೀಸುತಃ ॥

(ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮವು ಮಹೋನ್ನತ ಸ್ತೋತ್ರವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಆತನ ಗುಣಗಾನಮಾಡುವ ಹಾಡಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಜಪವನ್ನು ಮಾಡಲು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮಂತ್ರವೂ ಸಹ ಆಗಿದೆ. ಜಪವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಪಾಲಿಸಬೇಕಾದ ಪೂರ್ವತಯಾರಿಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತಪದಗಳಿಗೆ ತತ್ಸಮಾನವಾದ ಪದಗಳಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲೇ ಪುನರುಚ್ಛರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.) “ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳು” ಎಂಬ ಮಂತ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮುನಿ ವೇದವ್ಯಾಸ ಋಷಿಗಳು. ಇದು ಅನುಷ್ಟುಪ್ ಮಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ದೇವಕಿಯ ಮಗನಾದ ಭಗವಾನನು ಈ ಮಂತ್ರದ ದೇವತೆ.

23.    ಅಮೃತಾಂಶೂದ್ಭವೋ ಬೀಜಂ ಶಕ್ತಿರ್ದೇವಕಿನನ್ದನಃ । ತ್ರಿಸಾಮಾ ಹೃದಯಂ ತಸ್ಯ ಶಾನ್ತ್ಯರ್ಥೇ ವಿನಿಯೋಜ್ಯತೇ ॥

“ಅಂಮೃತಾಂಶೂದ್ಭವೊ” ಎಂಬುದು ಬೀಜವಾಗಿದೆ. “ದೇವಕಿನಂದನಃ” ಎಂಬುದು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. “ತ್ರಿಸಾಮಾ” ಎಂಬುದು ಹೃದಯವಾಗಿದೆ. ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಈ ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಜಪವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

24.   ವಿಷ್ಣುಂ ಜಿಷ್ಣುಂ ಮಹಾವಿಷ್ಣುಂ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣುಂ ಮಹೇಶ್ವರಮ್ ॥ ಅನೇಕರೂಪ ದೈತ್ಯಾನ್ತಂ ನಮಾಮಿ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ॥

ಸದಾ ಜಯಶಾಲಿಯಾಗಿರುವವನಿಗೆ, ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿರುವವನಿಗೆ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಗೆ ವಿವಿಧ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದ ಮಹೇಶ್ವರನಿಗೆ, ಮತ್ತು ಮಾನವರ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ಪುರುಷೋತ್ತಮನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನನ್ನ ನಮಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಜಪವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಪೂರ್ವಪೀಠಿಕೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವ ಶ್ಲೋಕಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.

25.       ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀವಿಷ್ಣೋರ್ದಿವ್ಯಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರಮಹಾಮನ್ತ್ರಸ್ಯ ।

ಶ್ರೀ ವೇದವ್ಯಾಸೋ ಭಗವಾನ್ ಋಷಿಃ ।

ಅನುಷ್ಟುಪ್ ಛನ್ದಃ ।

ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣುಃ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣೋ ದೇವತಾ ।

ಅಮೃತಾಂಶೂದ್ಭವೋ ಭಾನುರಿತಿ ಬೀಜಮ್ ।

ದೇವಕೀನನ್ದನಃ ಸ್ರಷ್ಟೇತಿ ಶಕ್ತಿಃ ।

ಉದ್ಭವಃ ಕ್ಷೋಭಣೋ ದೇವ ಇತಿ ಪರಮೋ ಮನ್ತ್ರಃ ।

ಶಂಖಭೃನ್ನನ್ದಕೀ ಚಕ್ರೀತಿ ಕೀಲಕಮ್ ।

ಶಾರ್ಂಗಧನ್ವಾ ಗದಾಧರ ಇತ್ಯಸ್ತ್ರಮ್ ।

ರಥಾಂಗಪಾಣಿರಕ್ಷೋಭ್ಯ ಇತಿ ನೇತ್ರಮ್ ।

ತ್ರಿಸಾಮಾ ಸಾಮಗಃ ಸಾಮೇತಿ ಕವಚಮ್ ।

ಆನನ್ದಂ ಪರಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಯೋನಿಃ ।

ಋತುಃ ಸುದರ್ಶನಃ ಕಾಲ ಇತಿ ದಿಗ್ಬನ್ಧಃ ॥

ಶ್ರೀವಿಶ್ವರೂಪ ಇತಿ ಧ್ಯಾನಮ್ ।

ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣುಪ್ರೀತ್ಯರ್ಥೇ ಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರಪಾಠೇ ವಿನಿಯೋಗಃ ॥

ಮೇಲಿನ ಈ ಮಂತ್ರೋಚ್ಛಾರದ ನಂತರ, ಜಪವನ್ನು ಮಾಡುವವರು ಧ್ಯಾನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೇರಿ, ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ಮಂತ್ರಕ್ಕೆ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ದೇವರನ್ನು ಮನದಲ್ಲಿಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಧ್ಯಾನಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸಬೇಕು. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಧ್ಯಾನಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು, ಜಪವನ್ನು ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ, ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸ್ಫುಟವಾಗಿ, ಅಚ್ಚೊತ್ತಿದ ಹಾಗೆ ಮತ್ತು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಟ್ಟುವ ಹಾಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.

26.    ಧ್ಯಾನಮ್ ।

ಕ್ಷೀರೋದನ್ವತ್ಪ್ರದೇಶೇ ಶುಚಿಮಣಿವಿಲಸತ್ಸೈಕತೇರ್ಮೌಕ್ತಿಕಾನಾಂ

ಮಾಲಾಕೢಪ್ತಾಸನಸ್ಥಃ ಸ್ಫಟಿಕಮಣಿನಿಭೈರ್ಮೌಕ್ತಿಕೈರ್ಮಂಡಿತಾಂಗಃ ।

ಶುಭ್ರೈರಭ್ರೈರದಭ್ರೈರುಪರಿವಿರಚಿತೈರ್ಮುಕ್ತಪೀಯೂಷ ವರ್ಷೈಃ

ಆನನ್ದೀ ನಃ ಪುನೀಯಾದರಿನಲಿನಗದಾ ಶಂಖಪಾಣಿರ್ಮುಕುನ್ದಃ ॥

27.    ಭೂಃ ಪಾದೌ ಯಸ್ಯ ನಾಭಿರ್ವಿಯದಸುರನಿಲಶ್ಚನ್ದ್ರ ಸೂರ್ಯೌ ಚ ನೇತ್ರೇ

ಕರ್ಣಾವಾಶಾಃ ಶಿರೋ ದ್ಯೌರ್ಮುಖಮಪಿ ದಹನೋ ಯಸ್ಯ ವಾಸ್ತೇಯಮಬ್ಧಿಃ ।

ಅನ್ತಃಸ್ಥಂ ಯಸ್ಯ ವಿಶ್ವಂ ಸುರನರಖಗಗೋಭೋಗಿಗನ್ಧರ್ವದೈತ್ಯೈಃ

ಚಿತ್ರಂ ರಂರಮ್ಯತೇ ತಂ ತ್ರಿಭುವನ ವಪುಷಂ ವಿಷ್ಣುಮೀಶಂ ನಮಾಮಿ

ಶುಭ್ರಶ್ವೇತವರ್ಣದ ಮೋಡಗಳ ಗುಚ್ಛದಿಂದ ಅಮೃತದ ಹನಿಗಳು ತೊಟ್ಟಿಕ್ಕುತ್ತಿರಲು ಮುತ್ತುರತ್ನಗಳಿಂದ ಹೊಳೆಯುವ ಮರಳದಂಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಕ್ಷೀರಸಾಗರದಲ್ಲಿ, ಕಣ್ಣುಕೋರೈಸುವ ರತ್ನಖಚಿತ ಸಿಂಹಾಸನದಮೇಲೆ ಆಸೀನನಾಗಿರುವ, ಸ್ಫಟಿಕ ಮಣಿಗಳ ಹಾರದಿಂದ ಅಲಂಕೃತನಾದ, ಶಂಖ, ಚಕ್ರ, ಗದೆ ಮತ್ತು ಪದ್ಮಗಳನ್ನು ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿರುವ, ಚೈತನ್ಯದ ಚಿಲುಮೆಯಾದ ಮುಕುಂದನ ರೂಪವನ್ನು ಕಣ್ಣಮುಂದೆ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈತ ನಮ್ಮ ಬಾಳಿಗೆ ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ನೀಡಲಿ ಎಂದು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಗಾಳಿಯೇ ಈತನ ಉಸಿರಾಗಿ, ಸೂರ್ಯಚಂದ್ರರೇ ಈತನ ಕಣ್ಣುಗಳಾಗಿ, ದಿಕ್ಕುಗಳೇ ಈತನ ಕಿವಿಗಳಾಗಿ, ಆಕಾಶವೇ ಈತನ ಶಿರವಾಗಿ, ಅಗ್ನಿಯೇ ಈತನ ಮುಖನಾಗಿ, ಸಾಗರವೇ ಈತನ ಉಡುಪಾಗಿ, ಮತ್ತು ಮನುಷ್ಯರು, ರ್ರಾಣಿಗಳು, ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಉರಗಗಳು, ದೇವತೆಗಳು, ಗಂಧರ್ವರು ಮತ್ತು ದೈತ್ಯರು ಈತನ ಸ್ವಂತ ಉದರದಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಭೂಮಿಯನ್ನು ಪಾದವಾಗಿ, ಆಕಾಶವನ್ನು ನಾಭಿಯಾಗಿ, ತ್ರಿಲೋಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ವಿಶ್ವರೂಪಿಯಾದ, ಜಗದ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ಆ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನಾನು ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಪರಮಾತ್ಮನಾದ ವಾಸುದೇವನಿಗೆ ನನ್ನ ನಮಸ್ಕಾರಗಳು.  

28.     ಶಾನ್ತಾಕಾರಂ ಭುಜಗಶಯನಂ ಪದ್ಮನಾಭಂ ಸುರೇಶಂ

ವಿಶ್ವಾಧಾರಂ ಗಗನಸದೃಶಂ ಮೇಘವರ್ಣಂ ಶುಭಾಂಗಮ್ ।

ಲಕ್ಷ್ಮೀಕಾನ್ತಂ ಕಮಲನಯನಂ ಯೋಗಿಹೃದ್ಧ್ಯಾನಗಮ್ಯಂ

ವನ್ದೇ ವಿಷ್ಣುಂ ಭವಭಯಹರಂ ಸರ್ವಲೋಕೈಕನಾಥಮ್ ॥

ಸಕಲ ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈತನೇ ಪರಮೇಶ್ವರನು. ಪ್ರಶಾಂತನಾಗಿರುವ, ಸ್ವಸ್ಥನಾಗಿರುವ, ನಾಭಿಯಲ್ಲಿ ಪದ್ಮವನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ, ಈತನು ಸರ್ಪದ ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಪವಡಿಸಿದ್ದಾನೆ. ದೇವತೆಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಟನು ಈತ. ಈತನ ಸ್ವರೂಪವು ಆ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಈತನು ಗಗನ ಸದೃಶನು. ನೀಲ ಮೇಘವರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಕಮಲದಂತಹ ಕಣ್ಣುಗಳುಳ್ಳ ಈತ ಲಕ್ಗ್ಮಿಯ ಕಂಠನು. ಧ್ಯಾನದ ಮುಖಾಂತರ ಯೋಗಿಗಳು ಈತನನ್ನು ತಮ್ಮ ಹೃದಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಭಾವದ ಭಯವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಈತನೇ ನನ್ನ ನಮಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವೆ.

29. ಮೇಘಶ್ಯಾಮಂ ಪೀತಕೌಶೇಯವಾಸಂ ಶ್ರೀವತ್ಸಾಂಕಂ ಕೌಸ್ತುಭೋದ್ಭಾಸಿತಾಂಗಮ್ ।

ಪುಣ್ಯೋಪೇತಂ ಪುಂಡರೀಕಾಯತಾಕ್ಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ವನ್ದೇ ಸರ್ವಲೋಕೈಕನಾಥಮ್ ॥

ಈತನ ಶರೀರವು ನೀಲ ಮೇಘದ ವರ್ಣದ್ದಾಗಿದೆ.

ಈತನ ವಸ್ತ್ರಗಳು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಛಾಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈತನ ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂಬ ಗುರುತಿದೆ.

ಈತನ ಅಂಗಗಳು ಕೌಸ್ತುಭವೆಂಬ ರತ್ನದಿಂದ ಹೊಳೆಯುತ್ತವೇ.

ಈತನೇ ಪುಣ್ಯದ ಪ್ರತಿರೂಪ .

ಈತನ ಕಣ್ಣುಗಳು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಕಮಲದ್ವಯಗಳು.

ಈತನೇ ಎಲ್ಲ ಲೋಕದೊಡೆಯ

ಈತನೇ ವಿಷ್ಣು.

ಈತನಿಗೆ ನನ್ನ ಶಿರಸಾಷ್ಟಾಂಗ ವಂದನೆಗಳು.

30.  ನಮಃ ಸಮಸ್ತಭೂತಾನಾಮಾದಿಭೂತಾಯ ಭೂಭೃತೇ । ಅನೇಕರೂಪರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣವೇ ॥

ಸಮಸ್ತ ಭುಉತಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಈತನೇ ಮುಕ್ಲ್ಯಾ ಕಾರಣ.

ಭೂಭಾರವನ್ನು ಈತ ಹೊತ್ತಿದ್ದಾನೆ.  ಅನೇಕ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಈತನ ಚಹರೆಯು ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅನೀ ವಿಷ್ಣು. ಈತನಿಗೆ ನನ್ನ ನಮನಗಳು.

31.    ಸಶಂಖಚಕ್ರಂ ಸಕಿರೀಟಕುಂಡಲಂ ಸಪೀತವಸ್ತ್ರಂ ಸರಸೀರುಹೇಕ್ಷಣಮ್ ।

ಸಹಾರವಕ್ಷಃ ಸ್ಥಲಶೋಭಿಕೌಸ್ತುಭಂ ನಮಾಮಿ ವಿಷ್ಣುಂ ಶಿರಸಾ ಚತುರ್ಭುಜಮ್ ॥

 ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಈ ನಾನು ಶಿರಬಾಗಿ ನಮಿಸುತ್ತೇನೆ.

ತನ್ನೆರಡು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ, ಶಂಖ ಮತ್ತು ಚಕ್ರವನ್ನು ಧರಿಸಿರುವನು.

ಕಿರೀಟ ಮತ್ತು ಕುಂಡಲಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವನು.   

ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರುವನು.

ಕಮಲದಂತಹ ಎರಡು ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನುಳ್ಳವನು.

ಕೌಸ್ತುಭವೆಂಬ ರತ್ನದ ಹಾರದಿಂದ ಈತನ ವಾಕ್ಸಸ್ಥಳವು ಶೋಭಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಂತಹ ದೈವಿಕ ಸನ್ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ನಾನು ತಲೆಬಾಗಿ ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ.

32.       

ಛಾಯಾಯಾಂ ಪಾರಿಜಾತಸ್ಯ ಹೇಮಸಿಂಹಾಸನೋಪರಿl ಆಸೀನಮಮ್ಬುದಶ್ಯಾಮಮಾಯತಾಕ್ಷಮಲಂಕೃತಮ್ ।l

33.   ಚನ್ದ್ರಾನನಂ ಚತುರ್ಬಾಹುಂ ಶ್ರೀವತ್ಸಾಂಕಿತ ವಕ್ಷಸಂ ರುಕ್ಮಿಣೀ ಸತ್ಯಭಾಮಾಭ್ಯಾಂ ಸಹಿತಂ ಕೃಷ್ಣಮಾಶ್ರಯೇ ॥

ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಕೃಷ್ಣನಲ್ಲಿ ನಾನು ಶರಣಾಗತಿ ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಪಾರಿಜಾತ ವೃಕ್ಷದ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿರುವ ಬಂಗಾರದ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಈತ ವಿಶಾಲ ನೇತ್ರಗಳುಳ್ಳವನು. ಚಂದ್ರನ ಬೆಳದಿಂಗಳಿನ ತಂಪಿನಂತೆ ಈತನ ಮೊಗವು ಚೇತೋಹಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂಬ ಸ್ಫೂಟವಾದ ಅಂಕಿತವು ಈತನ ವಕ್ಷಸ್ಥಲದಲ್ಲಿದೆ. ರುಕ್ಮಿಣಿ ತು ಸತ್ಯಭಾಮೆಯರು ಈತನೊಂದಿಗಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ದಿವ್ಯ ಕೃಷ್ಣನ ಸನ್ನಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಾನು ಆಶ್ರಯ ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.

                                                    ———————————–

SRI VISHNUSAHASRANAMAM

 1.       ವಿಶ್ವಂ ವಿಷ್ಣುರ್ವಷಟ್ಕಾರೋ ಭೂತಭವ್ಯಭವತ್ಪ್ರಭುಃ ।

ಭೂತಕೃದ್ಭೂತಭೃದ್ಭಾವೋ ಭೂತಾತ್ಮಾ ಭೂತಭಾವನಃ ॥ 1॥

ಈತನೇ ವಿಶ್ವ, ಸಮಸ್ತ ಜಗತ್ತು.

ಈತನೇ ವಿಷ್ಣು, ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ, ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿ ತಾನೇ ಸ್ವಯಂಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿರುವಾತ.

ಈತನೇ ಸಮಸ್ತ ಜಗತ್ತನ್ನು ತನ್ನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಾತ.

ಈತನೇ ಸನಾತನ, ಶಾಶ್ವತನಾದ ಒಡೆಯ : ಕಾಲದ ಮಾಲೀಕ: ಭೂತ, ವರ್ತಮಾನ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲಗಳ ಅಧಿಪತಿ

ಈತನೇ ಚರಾಚರಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಆಧಾರಸ್ಥಂಭ.

ಈತನೇ ನಿಷ್ಕಳಂಕ ಅಸ್ತಿತ್ವ: ಭವ್ಯತೆಯ ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠ.

ಈತನೇ ಅಂತರ್ಯಾಮಿ : ಎಲ್ಲೆಡೆ ನೆಲೆಸಿರುವಾತ ಮತ್ತು ಸಕಲವೂ ಈತನಲ್ಲಿಯೇ ಅವಿರ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ.

ಈತನನ್ನು ನಾನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತೇನೆ : ಈತನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತೇನೆ; ಈತನನ್ನು ನಾನು ವಂದಿಸುತ್ತೇನೆ; ಈತನನ್ನು ನಾನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತೇನೆ.

2. ಪೂತಾತ್ಮಾ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಚ ಮುಕ್ತಾನಾಂ ಪರಮಾ ಗತಿಃ ।

ಅವ್ಯಯಃ ಪುರುಷಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೋಽಕ್ಷರ ಏವ ಚ ॥ 2॥

ಈತನೇ ಪರಮಾತ್ಮಾ, ಶ್ರೇಷ್ಠಾತ್ಮಾ, ಶುದ್ಧವಾದ ಮೂಲತತ್ವರೂಪಿ.

ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಬಯಸುವ ಆತ್ಮಗಳಿಗೆ ಈತನೇ ಪ್ರಧಾನ ಲಕ್ಷ್ಯವಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.

ಈತನ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಶಾಶ್ವತ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಸಮಕ್ಷಮದ ಅನುಭಾವವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡುವಾತ ಈತ.

ಭಕ್ತರ ಉಪಾಸನೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗಿ ತನ್ನ ಸಮ್ಮುಖದ ಆನಂದವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನು ಈತ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹರಸಲು ಬೇಕಾದಂತಹ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಅರಿತಿರುವಾತ ಈತ

ಮತ್ತು ಈತನ ಅಪರಿಮಿತ ಭವ್ಯತೆಯು ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಅಕ್ಷಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

3.   ಯೋಗೋ ಯೋಗವಿದಾಂ ನೇತಾ ಪ್ರಧಾನಪುರುಷೇಶ್ವರಃ ।

  ನಾರಸಿಂಹವಪುಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಕೇಶವಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ॥ 3॥

ಈತನೇ ಯೋಗವು, ಅಂದರೆ ಈತನನ್ನು ಸೇರುವ ಸಾಧನವು ಈತನೇ.

ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾದದ್ದು, ಭಗವಂತನನ್ನು ಹೊಂದುವ ಇಚ್ಛೆಯುಳ್ಳವರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿರುವ ಸ್ವಾಮಿಯು ಈತನು,

ಪ್ರಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದಾವರಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲ ಚರಾಚರಗಳ ಧಣಿ ಈತ.

ಸಂರಕ್ಷನಾಗಿರುವ ಈತನು, ಪ್ರಹ್ಲಾದನಂತಹ ಭಕ್ತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರದಂತಹ ಹಲವು ರೂಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವಾತನು.

ಮನೋಹರವಾದ ಕಪ್ಪು ವರ್ಣದ ಗುಂಗುರು ಕೂದಲಿನಿಂದ ಶೋಭಿಸುವ ಈತ ಸದಾ ಸುಂದರ ಹಾಗೂ ಆಕರ್ಷಕ.

ಈತನೇ ಸರ್ವೋತ್ತಮನು, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲೂ ಉತ್ಕೃಷ್ಟನು.

 4.  ಸರ್ವಃ ಶರ್ವಃ ಶಿವಃ ಸ್ಥಾಣುರ್ಭೂತಾದಿರ್ನಿಧಿರವ್ಯಯಃ ।

ಸಮ್ಭವೋ ಭಾವನೋ ಭರ್ತಾ ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಭುರೀಶ್ವರಃ ॥ 4॥

ಜೀವಿಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲ ಹಾಗೂ ಬದುಕಿನ ಅಧಾರಸ್ತಂಭವಾದ ಈತನೇ ಸರ್ವನು.

ಜೀವಿಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುವ ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವವನು ಈತನೇ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಮೇಲೆ ಕೃಪೆಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಶುಭವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಲು, ಸ್ಥಿರವಾಗಿ, ಧೃಢವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವವನು ಈತನೇ. 

ಸರ್ವರಿಂದಲೂ ಅಪೇಕ್ಷಣೀಯವಾದ ಆನಂದದಾಯಕನು ಈತನೇ.

ಸತತವಾಗಿ ಆನಂದದಿಂದ ಅನುಭವಿಸಿದರೂ ಸಹ, ಈತನು ಕರಗದ ನಿಧಿಯಂತವನು.

ಈತನು ಘನತೆವೆತ್ತ ಅವತಾರಗಳು ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸದುದ್ದೇಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.

ಈತನು ಸಮಸ್ತ ಜೀವಿಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ಮಫಲಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಾನೆ.

ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಭುವಾದ ಈತನಿಗೆ ಆನಂದವನ್ನು ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಕರುಣಿಸುವ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯಿದೆ.

5.  ಸ್ವಯಮ್ಭೂಃ ಶಮ್ಭುರಾದಿತ್ಯಃ ಪುಷ್ಕರಾಕ್ಷೋ ಮಹಾಸ್ವನಃ ।

ಅನಾದಿನಿಧನೋ ಧಾತಾ ವಿಧಾತಾ ಧಾತುರುತ್ತಮಃ ॥ 5॥

ಈತನು ಸ್ವಯಂಭೂ ಆಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ ತನ್ನ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯಿಂದಲೇ

ಈ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸಂಶಯಾತೀತವಾಗಿ ಸ್ವಯಂ ಅವತರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ತನ್ನ ಮನೋಹರ ರೂಪದ ನೋಟದಿಂದ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಂದ

ಈತನು ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆನಂದವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಈತನು ಸೂರ್ಯನನ್ನೇ ತನ್ನ ಆವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.

ಈತನ ಕಮಲದಂತಹ ಕಣ್ಣುಗಳು ಈತನ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಅಸಾಧಾರಣ ಸಂಪತ್ತಿನ ವೈಶಿಷ್ಯವಾಗಿದೆ.

ವೇದಪಠಣದ ಸಾರವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ಓಂಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಾತನು ಈತನು.

ಆದಿ ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದವನು ಈತ.

ಜೀವವಿಲ್ಲದ ಜಡಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡು ಬ್ರಹ್ಮನ ಮುಖಾಂತರ ಸೃಷ್ಟಿಕಾರ್ಯ ನಡೆಸುವವನು ಈತ.

ತನ್ನ ಸೃಷ್ಟಿಗೇ ಅತೀತನಾದವನು ಈತ.

6.  ಅಪ್ರಮೇಯೋ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪದ್ಮನಾಭೋಽಮರಪ್ರಭುಃ ।

ವಿಶ್ವಕರ್ಮಾ ಮನುಸ್ತ್ವಷ್ಟಾ ಸ್ಥವಿಷ್ಠಃ ಸ್ಥವಿರೋ ಧ್ರುವಃ ॥ 6॥

ಈತನೇ ಅಪ್ರಮೇಯ. ಈತನ ಸ್ವರೂಪ, ಪರಮೋಚ್ಛ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಸಂಧತೆ, ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತಿತರ ಗ್ರಹಿಕೆಗೂ ಅತೀತವಾದದ್ದು.

ಹರ್ಷ, ಸಂತೋಷ, ಪರಮಾನಂದ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿ ಈತನ ದೈವಿಕ ಗುಣಗಳಾಗಿವೆ.

ಈತನು ನಾಭಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಜನ್ಮಕೊಟ್ಟ ಕಮಲವುಳ್ಳವನಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿಯಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತಿತರರ ಮುಖಾಂತರವಾಗಲೀ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಆಗುಹೋಗುಗಳಲ್ಲಿ ಸತತವಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಾತನೇ ಈತ.

ಈತನ ಅಭಿಲಾಷೆಯ ಕುರುಹಿನಿಂದಲೇ ಎಲ್ಲ ಕರ್ಮಗಳು ಫಲವನ್ನೀಯುತ್ತವೆ.

ಜಗತ್ತನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಬಳಿಕ, ಅದನ್ನು ದೈವಿಕ, ಮಾನುಷ, ಮತ್ತಿತರ ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಉಜ್ವಲವಾಗಿರುವಾತನೇ ಈತ.

ಈತನು ಸನಾತನನು, ಕಾಲಾತೀತನು.

ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಾಗುವ ಅಪರಿಮಿತ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಈತನು ಸ್ಥಿರನಾದವನು.

7.  ಅಗ್ರಾಹ್ಯಃ ಶಾಶ್ವತಃ ಕೃಷ್ಣೋ ಲೋಹಿತಾಕ್ಷಃ ಪ್ರತರ್ದನಃ ।

ಪ್ರಭೂತಸ್ತ್ರಿಕಕುಬ್ಧಾಮ ಪವಿತ್ರಂ ಮಂಗಲಂ ಪರಮ್ ॥ 7॥

ಈತನು ಅಗ್ರಾಹ್ಯನು ಅಂದರೆ ಯಾರ ಗ್ರಹಿಕೆಗೂ ಸಿಲುಕದವನು.

ಈತ ಜಗತ್ತನ್ನು ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸದಾ ಕಾರ್ಯತತ್ಪರನಾಗಿರುವನು.

ಈತನು ತನ್ನ ಲೀಲಾವಿನೋದದಿಂದ ಇತರರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿ ಪರಮಾನಂದವನ್ನು ಕೊಡುವವನು.

ಈತನ ಕಣ್ಣುಗಳು ನೋಡಲು ಮನೋಹರವಾಗಿರುವ ಕೆಂದಾವರೆಯಂತಿರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಳಯಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಇಡೀ ವಿಶ್ವವನ್ನು ತನ್ನೊಳಗೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವವನು ಈತ.

ಸನಾತನವಾದ ಶುಭಕಾರಕ ಗುಣಗಳಿಗೆ ಈತನೇ ಶಾಶ್ವತವಾದ ನಿವಾಸವಾಗಿದ್ದಾನೆ.

8.  ಈಶಾನಃ ಪ್ರಾಣದಃ ಪ್ರಾಣೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ಭೂಗರ್ಭೋ ಮಾಧವೋ ಮಧುಸೂದನಃ ॥ 8॥

ಈತನೇ ಈಶಾನನು, ಚರಾಚರವಸ್ತುಗಳ ಒಡೆಯನು.(ಸ್ಥಾವರ ಜಂಗಮಗಳ ಒಡೆಯನು)

ಯಾರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವರೋ ಅವರಿಗೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನೇ ಈತ.

ಕರ್ತೃತ್ವ ಶಕ್ತಿ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮನೋಬಲದ ಸಾಕಾರಮೂರ್ತಿಯೇ ಈತನು.

ತನ್ನ ಅಪರಿಮಿತ ಘನತೆ, ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ವೈಭವವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಲು ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ನೆರವಾಗುವವನೇ ಈತನು.

ಅತ್ಯುನ್ನತ ಶ್ಲಾಘನೆಗೆ ಅರ್ಹನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಈತ.

ಯಾರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವರೋ ಅವರ ಪ್ರಭುವೇ ಈತನು.

ಈತನು ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಪತಿಯು ಮತ್ತು ಭೂಮಾತೆಯ ಆಶ್ರಯದಾತನು.

ಇಂದ್ರಿಯಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪ್ರತಿಬಂಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಧ್ಯಾನಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯಕನಾಗುವವನು ಈತ.

DAY NINE

9.  ಈಶ್ವರೋ ವಿಕ್ರಮೀ ಧನ್ವೀ ಮೇಧಾವೀ ವಿಕ್ರಮಃ ಕ್ರಮಃ ।

ಅನುತ್ತಮೋ ದುರಾಧರ್ಷಃ ಕೃತಜ್ಞಃ ಕೃತಿರಾತ್ಮವಾನ್ ॥ 9॥

ಈತನೇ ಈಶ್ವರ. ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಭು.

ತನ್ನ ಸಕಲ್ಪ ಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ತನ್ನ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ದಮನಮಾಡುವವನು.

ಈತನೇ ಸಾರಂಗ ಎಂಬ ಧನುಸ್ಸನ್ನು ಉಳ್ಳವನು.

ಈತನೇ ಅನಂತ, ಸನಾತನ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷಯವಾದ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಯುಕ್ತನಾಗಿರುವವನು.

ಈತನ ಅನಂತಾನಂತ ಕೀರ್ತಿ ಮತ್ತು ವೈಭವ ಸದಾ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತಿರುದೆ.

ತಮ್ಮ ಕರ್ಮಗಳನುಸಾರವಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರತಿಫಲವನ್ನು ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ದಯಪಾಲಿಸುವನು ಈತ.

ಈತನ ಅನುಗ್ರಹ ಭಕ್ತರ ಸದ್ಗುಣಕ್ಕನುಗುಣವಾದ ಪ್ರತಿಫಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಈತನಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸುವ ಆತ್ಮಗಳು ಸದಾ ಆತನಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಈತನು ಸದಾ ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅಭೇದ್ಯನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.

10.  ಸುರೇಶಃ ಶರಣಂ ಶರ್ಮ ವಿಶ್ವರೇತಾಃ ಪ್ರಜಾಭವಃ ।

ಅಹಃ ಸಂವತ್ಸರೋ ವ್ಯಾಲಃ ಪ್ರತ್ಯಯಃ ಸರ್ವದರ್ಶನಃ ॥ 10॥

ಈತನೇ ಸುರೇಶ, ಎಲ್ಲ ದೇವತೆಗಳ ಮಹಾದೇವ.

ಈತನೇ ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳ ಅನನ್ಯ ಆಶ್ರಯದಾತ.

ಈತನೇ ಪರಮಾನಂದ ಸ್ವರೂಪ.

ತನ್ನ ಅನುಸಂಧಾನವನ್ನು ಬಯಸುವ, ಧೀಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಜನತೆಗೆ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನಾದ ಈತ ಆಶ್ರಯದಾತ.

11.  ಅಜಃ ಸರ್ವೇಶ್ವರಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸರ್ವಾದಿರಚ್ಯುತಃ ।

ವೃಷಾಕಪಿರಮೇಯಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಯೋಗವಿನಿಃಸೃತಃ ॥ 11॥

ಈತ ಅಜ ಅಂದರೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತರು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಶರಣಾಗುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವವನು.

ಭಕ್ತರು ಶರಣಾಗತರಾದಾಗ, ಅತೀವ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸಿ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತನಾಗಿ

ಸ್ಪಂದಿಸುವ ಈತ ಸರ್ವೇಶ್ವರನು.

ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ಮುಖ್ಯ ಧ್ಯೇಯೋದ್ದೇಶಗಳ ಮೂಲ ಈತನೇ.

ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ತಾನೇ ಪರಮೇಶ್ವರನೆಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದವನು ಈತ.

ಈತನ ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠ ಸೃಷ್ಟಿಯು ಅತ್ಯಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ಆಗಿದೆ.

ತನ್ನನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸಿದವರನ್ನು ಕೈ ಬಿಡದ ಆಶ್ರಯದಾತ ಈತ.

ಮತ್ತು ಭಗವಂತನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ ಅರಿಯಲು ಈತನೇ ಸ್ವಯಂ ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಈತನ ಪರಮಪದವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಯೋಗ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಸಹಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

12.  ವಸುರ್ವಸುಮನಾಃ ಸತ್ಯಃ ಸಮಾತ್ಮಾಽಸಮ್ಮಿತಃ ಸಮಃ ।

ಅಮೋಘಃ ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷೋ ವೃಷಕರ್ಮಾ ವೃಷಾಕೃತಿಃ ॥ 12॥

ಈತನೇ ವಸು. ಭಕ್ತರ ಹೃದಯ ನಿವಾಸಿ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರೆಡೆಗೆ ಅತೀವ ಅನುಬಂಧವನ್ನು ತೋರಿಸುವಾತ ಈತ.

ಎಲ್ಲ ಅಸ್ತಿತ್ವವುಳ್ಳ ವಸ್ತುಗಳೆಡೆಗೆ ಈತನ ಸಮಚಿತ್ತ ಮತ್ತು ಮಧುರ ಅನುಭೂತಿ ಸಹಾ ಇರುತ್ತದೆ.

ಸರ್ವರನ್ನೂ ಸಮಭಾವದಿಂದ ಅನುಗ್ರಹಿಸುವಾತ ಈತ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುವ ದೇವರು ಈತ.

ಈತನ ಸ್ಪರ್ಶ ಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ಪುಣ್ಯಫಲಗಳುಂಟಾಗುತ್ತವೆ.

ಯಾರು ಈತನ ಪರಮಪದವನ್ನು ತಲುಪುವರೋ, ಅವರಿಗೆ ದರ್ಶನಪ್ರಾಪ್ತಿ ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತಾನೆ.

ತಂಪಾದ ಜೇನಿನ ಮಳೆಯಂತಹ ಈತನ ಕೃಪಾಕಟಾಕ್ಷವು ಎಲ್ಲಾ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಸಂಕಷ್ಟಗಳಾದ ತಾಪತ್ರಯಗಳಿಗೆ ಇತಿಶ್ರೀ ಹಾಡುತ್ತದೆ.

ಈತನ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕರ್ಮಗಳು ಸದಾ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗುವಂತಿರುತ್ತವೆ.

ಮತ್ತು ಈತನೇ ಸ್ವಯಂ ಧರ್ಮವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವನು.

13.  ರುದ್ರೋ ಬಹುಶಿರಾ ಬಭ್ರುರ್ವಿಶ್ವಯೋನಿಃ ಶುಚಿಶ್ರವಾಃ ।

ಅಮೃತಃ ಶಾಶ್ವತಸ್ಥಾಣುರ್ವರಾರೋಹೋ ಮಹಾತಪಾಃ ॥ 13॥

ಈತನೇ ರುದ್ರ. ತನ್ನ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಗಂಭೀರ ರೂಪದಿಂದ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆನಂದಾಶ್ರುಗಳಿಂದ ಪುಳಕಿತಗೊಳಿಸುವಾತ.

ತನ್ನ ಸಾವಿರಾರು ಕಿರೀಟ ಶೋಭಿತ ಶಿರಗಳ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲ ವಿಶ್ವಗಳ ಭಾರವನ್ನು ಹೊತ್ತವನು ಈತ.

ತನ್ನ ನಿಷ್ಕಳಂಕ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯುಳ್ಲ ಭಕ್ತರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಆಲಿಸಿ, ಅವರನ್ನು ಹರಸುವಾತ ಈತ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಮೇಲೆ ಅತಿಶಯವಾದ ಸುಖಪ್ರದ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಹರಿಸಿ ಅವರ ಕಡೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಮರಣಕಾಲದಲ್ಲಿನ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಾತ ಈತ.

ಬಂಧಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ತನ್ನಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಈತ.

ಅಂತಹ ಆತ್ಮಗಳಿಗೆ ಈತ ಆನಂದದ ಆಕರವಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.

ಈತನು ಸದಾ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಈತನ ಜ್ಞಾನವು

 ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಹಾಗೂ ಉದಾತ್ತವಾದುದು.

14.  ಸರ್ವಗಃ ಸರ್ವವಿದ್ಭಾನುರ್ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನೋ ಜನಾರ್ದನಃ ।

ವೇದೋ ವೇದವಿದವ್ಯಂಗೋ ವೇದಾಂಗೋ ವೇದವಿತ್ ಕವಿಃ ॥ 14॥

ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವೆಂಬ ಎರಡು ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವವುಳ್ಳ ವಸ್ತುವನ್ನು, ಪ್ರಳಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ತನ್ನೊಳಗೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವವನು ಈತ.

ಹಾಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೀವಿಗೂ ಆತನನ್ನು ಹೊಂದಲು ಆಸ್ಪದಮಾಡಿಕೊಡುವವನು.

ನಂತರ ತನ್ನ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಭವ್ಯತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿಶ್ವವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಅದನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವನು ಈತ.

ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಪರಾಕ್ರಮದಿಂದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರನಾಗುವನು ಈತ.

ಈತನೇ ವಿಶ್ವಕ್ಸೇನ, ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ವ್ಯೂಹಗಳಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಗಿ ಪಳಗಿರುವ ಸೈನ್ಯಾಧಿಪತಿ ಈತ.

ಶತ್ರುಗಳಿಂದ ಭಯಭೀತರಾಗಿರುವ ತನ್ನ ಭಕ್ತವೃಂದಕ್ಕೆ, ಅವರು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ನೆರವಿನ ಹಸ್ತ ಚಾಚುವವನು ಈತ.

ಆತ್ಮ ಸಂಯಮವುಳ್ಳವರಿಗೆ ವೇದಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅರುಹುವಾತನೇ ಈತ.

ಹಲವಾರು ಶಾಖೆಗಳುಳ್ಳ ಎಲ್ಲ ವೇದಗಳೂ, ಈತನ ಶರೀರದ ಅಂಗಾಂಗಗಳೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ.

ವೇದಪಠಣದಿಂದ, ಧರ್ಮದ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಲು ಉಪಕ್ರಮಿಸುವವನು ಈತ.

ವೇದಪಾಠದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವೇದಸಾರವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಹಿತವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯಕನಾಗುವ ಕವಿಯೇ ಈತ.

15.  ಲೋಕಾಧ್ಯಕ್ಷಃ ಸುರಾಧ್ಯಕ್ಷೋ ಧರ್ಮಾಧ್ಯಕ್ಷಃ ಕೃತಾಕೃತಃ ।

ಚತುರಾತ್ಮಾ ಚತುರ್ವ್ಯೂಹಶ್ಚತುರ್ದಂಷ್ಟ್ರಶ್ಚತುರ್ಭುಜಃ ॥ 15॥

ಧರ್ಮದ ಆಚರಣೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ ಈತ.

ಮಾನವರಿಂದ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ದೇವತೆಗಳ ಒಡೆಯ ಈತ.

ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಸಾಧನವಾದ ಧರ್ಮದ ಅಧಿಪತಿಯೂ ಈತನೇ.

ಈತನೇ ಕರ್ತ ಅಥವಾ ಪ್ರವರ್ತಕ. ಅಶಾಶ್ವತವಾದ, ಜಗತ್ತಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕರ್ಮಗಳ ಫಲವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನೂ ಈತನೇ ಮತ್ತು ಇದು ಶಾಶ್ವತವಾದುದು.

ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತ ವಿಶ್ವವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಬೇಕಾದ ನಾಲ್ಕು ರೂಪಗಳನ್ನು ಧರಿಸುವ ಈತನೇ ವಾಸುದೇವ, ಸಂಕರ್ಷಣ, ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನ ಮತ್ತು ಅನಿರುದ್ಧ.

ಜಾಗ್ರತೆ, ಸ್ವಪ್ನ, ಸುಷುಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಆಚೆಯ ಸ್ಥಿತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ತುರಿಯಾವಸ್ಥೆ ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸೂಕ್ತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ನಾಲ್ಕು ವ್ಯೂಹ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡುವಾತ ಈತ.

ಉನ್ನತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅತಿಶಯವಾದ ನಾಲ್ಕು ವಿಶೇಷಗುಣಗಳನ್ನು ಸಾರುವ ನಾಲ್ಕುಕೋರೆಹಲ್ಲುಗಳುಳ್ಳ ಚತುರ್ದಂಷ್ಟ್ರನು ಈತ.

ಮತ್ತು ಶಂಖ, ಚಕ್ರ, ಗದೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು ಈತ.

16. ಭ್ರಾಜಿಷ್ಣುರ್ಭೋಜನಂ ಭೋಕ್ತಾ ಸಹಿಷ್ಣುರ್ಜಗದಾದಿಜಃ ।

ಅನಘೋ ವಿಜಯೋ ಜೇತಾ ವಿಶ್ವಯೋನಿಃ ಪುನರ್ವಸುಃ ॥ 16॥

ಈತ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವವನು, ಭ್ರಾಜಿಷ್ಣು.

ಭಕ್ತರಿಂದ ನಿವೇದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅವರನ್ನು ತನ್ನ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯದ ಸುಖದಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗದಂತೆ ಹರಸುವವನು ಈತ.

ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಂದ ಉಂಟಾದ ಅಪಚಾರಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಹೃದಯವೈಶಾಲ್ಯವುಳ್ಳವನು ಈತ.

ಈತನೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ  ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣೀಭೂತ.

ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಅಪಾರವಾದ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರುವಾತ ಈತ.

ತನ್ನ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ತನ್ನಿಷ್ಟದಂತೆ ನಡೆಸುವವನು ಈತ.

ಎಲ್ಲಾ ದೈಹಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರಾತ್ಮನಾಗಿ ನೆಲಸಿರ್ವವನು ಈತ.        

17.  ಉಪೇನ್ದ್ರೋ ವಾಮನಃ ಪ್ರಾಂಶುರಮೋಘಃ ಶುಚಿರೂರ್ಜಿತಃ ।

ಅತೀನ್ದ್ರಃ ಸಂಗ್ರಹಃ ಸರ್ಗೋ ಧೃತಾತ್ಮಾ ನಿಯಮೋ ಯಮಃ ॥ 17॥

ಅದಿತಿಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದ ವಾಮನ ಸ್ವರೂಪಿ ಈತ.

ಬಲಿಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಭೀತಿಯಿಂದ ಕಂಗೆಟ್ಟಿದ್ದ ಇಂದ್ರನನ್ನು ಅವನ ತಮ್ಮನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿಸಿದವನು ಈತ.

ತನ್ನ ಅತೀತವಾದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಭವ್ಯತೆಯಿಂದ, ಇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಬಲಿಚಕ್ರವರ್ತಿ, ಇವರಿಬ್ಬರ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನು ಈಡೇರಿಸಿದಾತ.

ತನ್ನ ಕೃಪಾಕಟಾಕ್ಷದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಭಕ್ತರನ್ನು ಸುಭದ್ರವಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಳಿಸಲು ಸಹಕರಿಸುವಾತನು ಈತ.

ಸಮಸ್ತ ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಬಡಿದೋಡಿಸುವಾತನು ಈತ.

ಈ ರೀತಿ ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ಈತ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.

18.  ವೇದ್ಯೋ ವೈದ್ಯಃ ಸದಾಯೋಗೀ ವೀರಹಾ ಮಾಧವೋ ಮಧುಃ ।

ಅತೀನ್ದ್ರಿಯೋ ಮಹಾಮಾಯೋ ಮಹೋತ್ಸಾಹೋ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 18॥

ಈತನು ಇಂದ್ರಿಯಾತೀತನು.

ಆದರೂ ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಅರಿಯಲು ಹಾಗೂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಸಹಾಯ ಮಾಡುವವನು.

ಸಂಸಾರವೆಂಬ ವ್ಯಾಧಿಯಿಂದ ಗುಣಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ತನ್ನ ಅಪರಿಮಿತ ಕರುಣೆಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನು.

ವಿಶ್ವಾತ್ಮನಾಗಿ ಸದಾ ಜಾಗೃತನಾಗಿರುವವನು.

ಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಅಂತರಾತ್ಮದ ಅರಿವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನು.

ತನ್ನಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಬಯಸದೇ ಇರುವುವರನ್ನು ಪಥಭ್ರಷ್ಟರನ್ನಾಗಿಸುವವನು.

ಸಮಸ್ತ ಸೃಷ್ಟಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಯಾರ ಸಹಾಯವೂ ಇಲ್ಲದೆ ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಮಹಾಬಲ ಈತ.

19.  ಮಹಾಬುದ್ಧಿರ್ಮಹಾವೀರ್ಯೋ ಮಹಾಶಕ್ತಿರ್ಮಹಾದ್ಯುತಿಃ ।

ಅನಿರ್ದೇಶ್ಯವಪುಃ ಶ್ರೀಮಾನಮೇಯಾತ್ಮಾ ಮಹಾದ್ರಿಧೃಕ್ ॥ 19॥

ಶ್ರೇಷ್ಟ ಜ್ಞಾನದ ಸಾಕಾರ ಪುರುಷನಾದ ಮಹಾಬುದ್ಧಿ ಈತ.

ಅದರೊಂದಿಗೆ ಅಪರಿಮಿತ ಶೌರ್ಯ, ಪರಾಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಂಡ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಾತ ಈತ.

ಈತ ಮಹಾ ಪ್ರಕಾಶದಿಂದ ಸಂಪನ್ನನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಹೇಗೆಂದರೆ ಆ ಪ್ರಕಾಶದ ಸಣ್ಣ ಕಿರಣವೊಂದು ನಮ್ಮ ಒಳಗಿನ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಅಂಧಕಾರವನ್ನು ಅಳಸಿಹಾಕಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

ದೈವಿಕ ಆಭರಣಗಳ ಸಂಪತ್ತನ್ನುಳ್ಳ ಈತ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಆಗಿದ್ದಾನೆ.

ಮಹಾ ಸಾಗರದಂತೆ ಈತ ಅಗಾಧಪ್ರಜ್ಞೆಯುಳ್ಳವನಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಸಮುದ್ರಮಥನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಗಾಧವಾದ ಮಂದರ ಪರ್ವತವನ್ನು ತನ್ನ ಬೆನ್ನಮೇಲೆ ಹೊತ್ತು ಈತನು ಆಧಾರಸ್ವರೂಪನಾಗಿದ್ದುದರಲ್ಲಿ ಯಾವ ಅಚ್ಚರಿಯೂ ಇಲ್ಲ.

20. ಮಹೇಷ್ವಾಸೋ ಮಹೀಭರ್ತಾ ಶ್ರೀನಿವಾಸಸ್ಸತಾಂಗತಿಃ

 ಅನಿರುದ್ಧಃ ಸುರಾನಂದೋ ಗೋವಿಂದೋ ಗೋವಿಂದಾಂಪತಿಃ

ವೈರಿಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು, ಚಿತ್ತಾಕರ್ಷಕವಾದ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿರುವಾತನು ಈತ.

ಸಂತೋಷದಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿ ಹಿಡಿದಿರುವಾತನು ಈತ.

ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ವಾಸಸ್ಥಾನ ಈತನ ವಕ್ಷಸ್ಥಳ.

ಈತನಲ್ಲಿ ಶರಣುಹೊಂದಿದವರು, ಈತನನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಂದುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವರು.

ಚೈತನ್ಯಯುಕ್ತ ಇಂದ್ರಿಯವ್ಯಾಪಾರವುಳ್ಳ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಸಚೇತನಗೊಳಿಸಲು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅನವರತ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿರುವವನು ಈತ.

ದೈವಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವುಳ್ಳವರಿಗೆ ಈತ ಮಹಾ ಪೋಷಕನಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಕೃತಜ್ಞರಾಗಿರುವ ದೈವಿಕ ಜನರಿಂದ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವನು ಈತ.

ವೇದ ಪಠಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾದವರಿಂದ ನಿವೇದನೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಾತ ಈತ.

21.  ಮರೀಚಿರ್ದಮನೋ ಹಂಸಃ ಸುಪರ್ಣೋ ಭುಜಗೋತ್ತಮಃ ।

ಹಿರಣ್ಯನಾಭಃ ಸುತಪಾಃ ಪದ್ಮನಾಭಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 21॥

ಅಂಧಜೀವಿಗಳ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕಾಂತಿಯುಕ್ತ ಹೊಳಪನ್ನು ಮೂಡಿಸುವ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣವಾದ ಮರೀಚಿ ಈತ.

ಸಂಸಾರವೆಂಬ ತಮಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ, ಬೇಗೆಯಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ ಈತನಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ದೈವಿಕಕಾಂತಿ ಬೆಳಕನ್ನಿತ್ತು ತಂಪನ್ನೆರೆಯುತ್ತದೆ.

ಈತನನ್ನು ಕರುಣಾಕಟಾಕ್ಷವುಳ್ಳ, ಮಂದಸ್ಮಿತ ಹಾಗೂ ಮೋಹಕ ನಡಿಗೆಯ ಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತೇವೆ.  

ಸಂಸಾರವೆಂಬ ಸಾಗರವನ್ನು ದಾಟಲು ಈತನ ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಸಹಾಯಕವಾಗಿವೆ.

ಸುರುಳಿಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವ ಆದಿಶೇಷನ ಮೇಲೆ ಒರಗುವ ವೈಭೋಗ ಈತನದಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಕಾಂಡ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಜ್ಞಾನವೇ ಮೂರ್ತಿವೆತ್ತಂತಿರುವವನು ಈತ.

ಬ್ರಹ್ಮನಿಂದ ಮೊದಲುಗೊಂಡು ಸಕಲ ಮೂಲಾಧಾರವಾದ, ಎಂಟು ದಳಗಳುಳ್ಳ ಕಮಲವು ಈತನ ಬಂಗಾರದ ನಾಭಿಯಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ.

22.  ಅಮೃತ್ಯುಃ ಸರ್ವದೃಕ್ ಸಿಂಹಃ ಸನ್ಧಾತಾ ಸನ್ಧಿಮಾನ್ ಸ್ಥಿರಃ ।

ಅಜೋ ದುರ್ಮರ್ಷಣಃ ಶಾಸ್ತಾ ವಿಶ್ರುತಾತ್ಮಾ ಸುರಾರಿಹಾ ॥ 22॥

ಪ್ರಹ್ಲಾದನ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಲಾದ ಬಗೆ ಬಗೆಯ ಹತ್ಯೆಯ ಸಂಚಿನ ರೂವಾರಿಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು, ಸಿಂಹದ ತಲೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಶರೀರದಿಂದ ಅವತರಿಸಿದ ನರಸಿಂಹನು ಈತ.

ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವನು ಈತ.

ವೈರಿಗಳ ಗಜಮುಖಗಳಲ್ಲಿ ಭಯವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಸೈಂಹಮುಖಿ ಈತ.

ಹಾಗಿದ್ದರೂ ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರನಾದ ಪ್ರಹ್ಲಾದನಂತಹವರ ಮೇಲೆ ಕೋಮಲ ಕೃಪಾಕಟಾಕ್ಷವನ್ನು ಕರುಣಿಸುವವನು ಈತ.

ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಷಯಾಂಶದ ಮೇಲೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹತೋಟಿ ಸಾಧಿಸುವವನು ಈತ.

ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವಿನ ಎದೆಯನ್ನು ಬಗೆದು ಸೀಳಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಿಬ್ಬೆರಗಾಗಿಸಿದವನು ಈತ.

23.  ಗುರುರ್ಗುರುತಮೋ ಧಾಮ ಸತ್ಯಃ ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ ।

ನಿಮಿಷೋಽನಿಮಿಷಃ ಸ್ರಗ್ವೀ ವಾಚಸ್ಪತಿರುದಾರಧೀಃ ॥ 23॥

ಗುರುಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಪರಮೋತ್ತಮನಾದ ಗುರುತಮನು ಈತ.

ಪ್ರಳಯಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸಮಸ್ತ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ತನ್ನೊಳಗೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ, ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಜೀವಿಗಳ ಮೂಲಬೀಜಗಳನ್ನು ನಾವೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವನು ಈತ.

ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರದಲ್ಲಿ ಮೀನಿನ ರೂಪ ತಳೆದವನು.

ಆ ಹಡಗಿಗೆ ಈತನೇ ಲಂಗರು ಮತ್ತು ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಾತ.

ಆಗ ಸೃಷ್ಟಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವನು.

ನಂತರ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆತ ಹರಸುತ್ತಾನೆ.

ರೆಪ್ಪೆ ಮಿಟುಕಿಸದ ಮೀನಿನಂತೆ, ಸಜ್ಜನರ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ದಯಾಮಯ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನಿಶ್ಚಲವಾಗಿ ಆತ ಹಾಯಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ.

ಉತ್ಕೃಷ್ಟತೆಯನ್ನು, ಔನ್ನತ್ಯವನ್ನು ಸಾರುವ “ವೈಜಯಂತಿ” ಎಂಬ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಆತ ಸದಾ ಧರಿಸಿರುತ್ತಾನೆ.

ಮತ್ಸ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿರುವ ವೇದ ಘೋಷಗಲ ಪ್ರಭುವೇ ಈತ.

ಸ್ವಭಾವ, ಈತನ ಸಕಲ ಜ್ಞಾನ ಭಂಡಾರದ ಸೂಚಕದಂತಿದೆ.  

24.  ಅಗ್ರಣೀರ್ಗ್ರಾಮಣೀಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ನ್ಯಾಯೋ ನೇತಾ ಸಮೀರಣಃ ।

ಸಹಸ್ರಮೂರ್ಧಾ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ॥ 24॥

ಧರ್ಮದ ಶ್ರದ್ಧಾಳುಗಳಿಗೆ ಆಸರೆ ನೀಡುವ ಈತ ಅವರನ್ನು ಮುಕ್ತಿಯೆಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠ ವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನು  ಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸನಾತನಿಗಳಿಂದ ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಾನೆ. ಕಮಲದ ಕಣ್ಣುಗಳುಳ್ಳ ಮೀನಿನಂತೆ ಕಂಗೊಳಿಸುವ ತನ್ನ ಪರಮೋಚ್ಛ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಈತನೇ ಶ್ರೀಮಾನ್.

ಸದಾ ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುವ ಅಪರಿಮಿತಿ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ನಾಯಕ ಈತ.

ಪರಮಜ್ಞಾನದ ಕಲಿಕೆಯ ಸಾಕಾರಮೂರ್ತಿಯಾದ ಈತನಿಗೆ ಸಾವಿರ ಶಿರಸ್ಸುಗಳಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಮಸ್ತ ವಿಶ್ವವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಈತನನ್ನು ಅಂತರಾತ್ಮನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ನೋಟವುಳ್ಳ ಈತನನ್ನು ಸಾವಿರಕಣ್ಣಿನವನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈತನ ನಡೆಯ ಅಪರಿಮಿತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸಾವಿರ ಪಾದಗಳುಳ್ಳವನು ಎಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿಸಲಾಗಿದೆ.

25.  ಆವರ್ತನೋ ನಿವೃತ್ತಾತ್ಮಾ ಸಂವೃತಃ ಸಮ್ಪ್ರಮರ್ದನಃ ।

ಅಹಃ ಸಂವರ್ತಕೋ ವಹ್ನಿರನಿಲೋ ಧರಣೀಧರಃ ॥ 25॥

ಈತನೇ ಆವರ್ತನ: ಕಾಲ ಚಕ್ರ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಚಲನೆಯ ಚಕ್ರ. ಯುಗಚಕ್ರ, ಸಂಸಾರಚಕ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಚಾಲನೆಯಲ್ಲಿಡುವವನು.

ಈತನ ಅಲೌಕಿಕ ಭವ್ಯತೆಯ ಹಲವಾರು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಕಟಿತವಾಗುತ್ತದೆ.

ಈತನ ಕೀರ್ತಿ, ಭವ್ಯತೆಯ ಕಾಲುಭಾಗದಷ್ಟನ್ನೇ ಈ ರೂಪಗಳು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಂದಬುದ್ಧಿಯವರಿಂದ ಈತನನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ.

ಆತನ ಪರಮ ಜ್ಞಾನದ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಅಜ್ಞಾನವು ಕ್ರಮವಾಗಿ ನಾಶಹೊಂದುತ್ತದೆ.

ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿದಂತೆ, ಆತನು ಅಜ್ಞಾನದ ಸಂಕೋಲೆಯಿಂದ ಬಂಧಿತರಾದ ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿ ಉದ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ.

26. ಸುಪ್ರಸಾದಃ ಪ್ರಸನ್ನಾತ್ಮಾ ವಿಶ್ವಧೃಗ್ವಿಶ್ವಭುಗ್ವಿಭುಃ ।

ಸತ್ಕರ್ತಾ ಸತ್ಕೃತಃ ಸಾಧುರ್ಜಹ್ನುರ್ನಾರಾಯಣೋ ನರಃ ॥ 26॥

ಈತನೇ ನಾರಾಯಣ. ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ.

ಈತನ ಸ್ವರೂಪ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ವಿಶ್ವದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗವನ್ನೂ ಈತ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ ಹಾಗೂ ಆ ಪ್ರತಿ ಭಾಗದಲ್ಲೂ ಈತನೇ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಈತ ತೇಜಸ್ವಿಯಾದ ಕರುಣಾಶಾಲಿ.

ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ದ್ವೇಷ ಇತ್ಯಾದಿ ದ್ವಂದ್ವಗಳಿಗೆ ಅತೀತನಾದವನು ಈತ.